ความหมายของโคมล้านนา

เปิดตำนาน "โคมล้านนา" แสงสว่างแห่งศรัทธา...ที่คุณควรรู้ในประเพณียี่เป็ง!

ในช่วงประเพณียี่เป็ง ทั่วทั้งล้านนาจะสว่างไสวไปด้วยแสงเทียนจาก "โคมล้านนา" ซึ่งไม่ได้เป็นเพียงแค่การตกแต่ง แต่เป็นงานหัตถกรรมจากภูมิปัญญาที่เต็มไปด้วยความศรัทธาและความหมายมงคล การจุดและแขวนโคมเชื่อกันว่าจะนำมาซึ่ง แสงสว่างในชีวิต สติปัญญา และความเจริญรุ่งเรือง มาดูกันว่าโคมแต่ละชนิดมีลักษณะและความหมายที่น่าสนใจอย่างไรบ้าง

โคมล้านนา 7 ชนิด สัญลักษณ์แห่งความมงคล

โคมล้านนามีหลากหลายรูปแบบตามความเชื่อและการใช้งาน โดยสามารถแบ่งตามลักษณะเด่นได้ดังนี้:

โคมแปดเหลี่ยม (โคมรังมดส้ม) : ธรรมจักรแห่งปัญญา

 โคมไห : ทรงแห่งความอุดมสมบูรณ์

 โคมดาว : ประกายแห่งความหวัง

 โคมหู (โคมหูกระต่าย) : โคมนำทางในขบวนแห่

 โคมดอกบัว : ความบริสุทธิ์และศรัทธา: โคมดอกบัว

 โคมผัด (โคมเวียน) : ความเคลื่อนไหวอันน่าอัศจรรย์

 โคมรูปสัตว์ : สัตว์มงคลผู้พิทักษ์

เมื่อได้เห็นความงามและรับรู้ถึงความหมายอันลึกซึ้งของโคมล้านนาแล้ว... ในประเพณียี่เป็งปีนี้ อย่าลืมไปชมความงดงามของแสงโคมในวัดและตามบ้านเรือนในเมืองเชียงใหม่กันนะ

โคมแปดเหลี่ยม (โคมรังมดส้ม) : ธรรมจักรแห่งปัญญา

ลักษณะ: โครงสร้างเป็นรูปทรงแปดเหลี่ยม หรืออาจมีเหลี่ยมที่ละเอียดซับซ้อนกว่านั้น บ้างก็เรียกว่า "โคมรังมดส้ม" หรือ "โคมเสมาธรรมจักร"

ความหมาย: สื่อถึง ธรรมจักร หรือหลักธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้า เป็นพุทธบูชาที่เชื่อกันว่าจะนำทางให้ชีวิตพบกับความรุ่งเรืองและสติปัญญา

โคมรังมดส้ม

เป็นโคมที่ใช้ประดับตกแต่งสถานที่ให้งดงาม

โคมไห : ทรงแห่งความอุดมสมบูรณ์

ลักษณะ: มีรูปทรงคล้าย ไห หรือ หม้อน้ำ มีลักษณะกลมป่องบริเวณกลางลำตัว

ความหมาย: เป็นสัญลักษณ์ของ ความอุดมสมบูรณ์ และความมั่งคั่ง เป็นโคมแขวนที่ให้ความรู้สึกเรียบง่ายแต่ศักดิ์สิทธิ์

โคมดาว : ประกายแห่งความหวัง

ลักษณะ: มีโครงสร้างเป็นรูป ดาวห้าแฉก หรือหักมุมเป็นห้าเหลี่ยมที่สวยงาม

ความหมาย: สะท้อนถึง แสงสว่างและความหวัง เปรียบเสมือนดวงดาวที่ส่องนำทางในความมืดมิด

โคมหู (โคมหูกระต่าย) : โคมนำทางในขบวนแห่

ลักษณะ: มีฐานสี่เหลี่ยม ส่วนบนโค้งขึ้นคล้าย หูกระต่าย มักมีด้ามจับสำหรับถือ

การใช้งาน: จัดอยู่ในกลุ่ม โคมถือ นิยมใช้ถือแห่นำขบวน หรือวางประดับตามฐานเสาเพื่อบูชา

โคมผัด (โคมเวียน) : ความเคลื่อนไหวอันน่าอัศจรรย์

ลักษณะ: เป็นโคมที่พิเศษที่สุด เพราะมีกลไกที่ทำให้ ตัวโคมด้านในหมุนได้ เมื่อได้รับความร้อนจากแสงเทียนที่จุดไว้

ความหมาย: เป็นโคมที่สร้างความตื่นตาตื่นใจด้วยแสงและเงาที่เคลื่อนไหวอย่างต่อเนื่อง ถือเป็นภูมิปัญญาเชิงช่างที่น่าทึ่งของล้านนา

โคมรูปสัตว์ : สัตว์มงคลผู้พิทักษ์

ลักษณะ: มีรูปร่างเลียนแบบ สัตว์ต่าง ๆ ตามความเชื่อ เช่น ช้าง ม้า หงส์ หรือ นก

ความหมาย: แต่ละรูปทรงสื่อถึงความมงคลตามลักษณะของสัตว์นั้น ๆ เช่น โคมรูปช้างอาจสื่อถึงความยิ่งใหญ่และมงคล

โคมดอกบัว : ความบริสุทธิ์และศรัทธา: โคมดอกบัว

ลักษณะ: มีรูปทรงคล้าย กลีบดอกบัว บานสวยงาม มักทำเป็นโคมถือมีด้าม

ความหมาย: ดอกบัว สื่อถึงความบริสุทธิ์ การพ้นจากกิเลส และการบูชาพระรัตนตรัย ใช้สำหรับแห่และนำไปบูชาพระประธานในวิหาร

โคมคราฟ เป็นการประดิษฐ์จากงานสร้างสรรค์สำหรับคนรุ่นใหม่

เมื่อได้เห็นความงามและรับรู้ถึงความหมายอันลึกซึ้งของโคมล้านนาแล้ว... ในประเพณียี่เป็งปีนี้ อย่าลืมไปชมความงดงามของแสงโคมในวัดและตามบ้านเรือนในเมืองเชียงใหม่กันนะ